Quả mâm xôi là quả gì? Tác dụng của quả mâm xôi với sức khỏe như thế nào? Những thông tin mà bạn chưa biết về loại quả này sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
Quả mâm xôi tiếng Anh gọi là raspberries, tiếng Việt còn có tên gọi khác là trái phúc bồn tử. Đây là một loại trái cây mọc từ cây mâm xôi hoặc lai tạp với các cây cùng họ, cùng chi khác, được trồng phổ biến ở châu Âu và Bắc Mỹ, còn ở Việt Nam loại cây này phổ biến ở Lâm Đồng, Đà Lạt. Sở dĩ loại quả này được gọi là quả mâm xôi vì nó có những búi hạt căng mọng nổi lên trông như mâm xôi.
Quả mâm xôi là một loại quả cùng họ với dâu tây
Quả mâm xôi có nhiều màu khác nhau như cây mâm xôi vàng, mâm xôi đen, mâm xôi đỏ nhưng phổ biến nhất ở Việt Nam là loại mâm xôi - phúc bồn tử đen. Phúc bồn tử được thừa hưởng những đặc tính của dòng họ dâu, nên quả phúc bồn tử cũng có mùi vị gần như thế, dù là trái mâm xôi màu nào thì khi ăn vào chúng đều có vị ngọt thanh, chua nhẹ.
Nhiều người Việt Nam thường hay lầm tưởng quả mâm xôi với quả dâu tằm bởi chúng có ngoại hình và mùi vị cũng khá giống nhau nhưng trên thực tế đây là hai loại quả khác nhau, quả mâm xôi về cơ bản tròn, múi mọng và vị ngọt hơn so với dâu tằm.
Quả mâm xôi có thành phần dinh dưỡng khá đa dạng. Theo các nhà khoa học nghiên cứu được thì thành phần trong quả chứa các acid hữu cơ đa phần là acid citric, malic, salicylic và tanin, vitamin C, pectin, fructose, acid ellagic và acid hữu cơ khác.
Bên cạnh đó phúc bồn tử còn chứa nhiều loại dưỡng chất như các loại hợp chất flavonoid (kaempferol, anthocyanin, quercetin…), vitamin C (53,7%), chất xơ (31%), acid folic, omega-3, vitamin K, vitamin E và các loại khoáng chất như mangan (41%), Mg, Cu, Zn, K… Đặc biệt là trong loại quả này còn có axit ellagic là một dạng tannin giúp chống oxy hóa, bảo vệ màng tế nào, bảo vệ cấu trúc cơ thể nhờ khả năng trung hòa các gốc tự do có hại.
Chính bởi có thành phần dưỡng chất phong phú, quả mâm xôi không chỉ là một loại trái cây bình thường mà nó còn được sử dụng nhiều trong y học, là một loại thuốc Đông y thượng hạng. Hãy cùng chúng tôi khám phá chi tiết những tác dụng của quả mâm xôi trong phần tiếp theo của bài viết nhé!
Trong quả mâm xôi có hàm lượng cao vitamin C, một loại vitamin quan trọng đóng vai trò chủ chốt trong việc tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Vitamin C là một phần không thể tách rời của collagen trong xương, mô liên kết và mạch máu. Vitamin C trong phúc bồn tử làm tăng nồng độ chất chống oxy hóa và giúp các tế bào máu ngăn chặn sự xâm nhập của virus bên ngoài. Các chất chống oxy hóa như phenol và anthocyanin cũng tăng cường sức khỏe cho cơ thể.
Trong quả phúc bồn tử có nhiều loại flavonoid, đó là các chất chống oxy hóa, chống ung thư hiệu quả. Quả mâm xôi có nồng độ cao nhất của chất chống oxy hóa so với bất kỳ trái cây nào trên mặt đất (gần như nhiều hơn 10 lần so với cà chua). Axit ellagic, một chất chống oxy hóa tự nhiên được tìm thấy trong trái cây và rau và phổ biến ở các loại quả mọng cũng có rất nhiều trong quả mâm xôi. Ngoài ra, nghiên cứu động vật cho thấy dinh dưỡng thực vật mâm xôi có một vai trò quan trọng trong việc giảm stress oxy hóa, giảm viêm, và qua đó hạn chế sự phát triển hoặc sinh sản của các tế bào ung thư. Ngoài ra, phúc bồn tử cũng chứa vitamin C hàm lượng cao, loại vitamin này giúp làm giảm sự hình thành các chất gây ung thư trong cơ thể. Vitamin C hoạt động như một chất chống oxy hóa và cũng có thể làm giảm sự mất cân bằng oxy hóa trong cơ thể, ngăn ngừa việc dẫn đến ung thư.
Một tác dụng của quả mâm xôi mà chúng ta cũng không thể bỏ qua đó là khả năng tăng cường sức khỏe tim mạch. Kali trong phúc bồn tử với hàm lượng vừa phải giúp điều hòa nhịp tim và huyết áp của cơ thể. Bên cạnh đó, phúc bồn tử còn giàu khoáng chất như mangan, đồng và sắt - những hợp chất có lợi cho việc sản xuất hồng cầu, ngăn ngừa tình trạng thiếu máu. Vitamin C trong quả mâm xôi giúp phục hồi và làm vững các thành mạch máu, giúp tăng cường khả năng lưu thông máu, cải thiện hoạt động của tim. Ngoài ra, quả phúc bồn tử còn là một trong những loại trái cây ít đường tốt cho sức khỏe tim mạch, bạn sẽ không phải lo lắng ăn nhiều trái mâm xôi có làm tăng lượng đường trong máu hay không.
Vitamin C và magie trong quả mâm xôi có thể cải thiện khả năng sinh sản ở cả nam giới và phụ nữ. Một giả thuyết khẳng định rằng các chất chống oxy hóa trong quả mâm xôi bảo vệ sức khỏe của tinh trùng và làm giảm nguy cơ sẩy thai.
Ngoài ra, trong quả phúc bồn tử có hàm lượng kẽm khá cao, đây là một hợp chất giúp kiểm soát lượng testosterone, làm tăng hưng phấn cho nam giới và cải thiện chất lượng tinh trùng. Bên cạnh đó, phúc bồn tử còn chứa hàm lượng cao các chất chống oxy hóa, hỗ trợ việc lưu thông máu đến cơ quan sinh dục, tăng cường khả năng sinh lý, đặc biệt là cho phái nam.
Theo nhiều nghiên cứu gần đây, acid ellagic, một chất chống oxy hóa phenol tự nhiên có trong trái cây và rau củ và đặc biệt có nhiều trong nước ép quả mâm xôi có khả năng chống viêm ở vùng dạ dày và ruột. Ngoài ra, vitamin C và các flavonoid còn ngăn ngừa thiệt hại cho màng tế bào thông qua các đặc tính chống viêm của nó.
Đặc tính kháng khuẩn, chống viêm của quả mâm xôi còn có nhiều tác dụng trong việc tăng cường sức khỏe răng miệng. Tinh chất có trong phúc bồn tử có tính kháng khuẩn và chống viêm với một số loại vi khuẩn gây bệnh răng miệng. Dù vẫn chưa có nhiều nghiên cứu để khẳng định chắc chắn điều này, nhưng các nhà nghiên cứu cũng khuyến cáo bạn nên ăn phúc bồn tử thường xuyên vì vitamin C và các khoáng chất trong quả phúc bồn tử giúp ngăn ngừa và kiểm soát bệnh nướu răng và sâu răng.
Hàm lượng cao các vitamin C, A, phenol cùng khả năng kháng khuẩn, chống viêm giúp tác dụng của quả mâm xôi với việc cải thiện thị lực trở nên tối ưu hơn. Chúng giúp phòng tránh bệnh viêm mắt cũng như bảo vệ các màng của mắt sản xuất thủy dịch, tránh tình trạng mắt bị khô. Acid ellagic cũng giúp duy trì thị lực khỏe mạnh, hạn chế tình trạng đau mắt do vi khuẩn gây ra.
Phúc bồn tử được cho là có khả năng cải thiện chứng trầm cảm, căng thẳng do có nhiều vitamin thiết yếu có thể làm giảm đi hàm lượng cortisol, là hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận gây căng thẳng cho con người. Tiêu thụ quả mâm xôi có thể ngăn ngừa tổn thương não và mất trí nhớ liên quan đến lão hóa, giúp cải thiện hoạt động của não bộ, đặc biệt là với người lớn tuổi. Các nhà nghiên cứu đã đưa ra kết luận rằng các chất chống oxy hoá có trong phúc bồn tử giúp chống lại các gốc tự do và điều khiển sự giao tiếp của các nơron thần kinh. Điều này có thể giúp giảm viêm não, vốn là nguyên nhân dẫn đến các vấn đề về nhận thức và vận động cùng với lão hóa.
Trong trái mâm xôi có hàm lượng chất xơ cao trong khi lượng đường thấp và thuộc dạng đường tiêu hóa chậm nên có nhiều tác dụng với việc hỗ trợ điều trị tiểu đường. Ngoài ra, mangan trong quả mâm xôi cũng giúp cơ thể chuyển hóa carbohydrate, amino axit và cholesterol. Quả mâm xôi là một loại hoa quả thích hợp cho người bệnh tiểu đường, vừa giúp bổ sung hàm lượng lớn vitamin và các chất chống oxy hóa vừa không làm tăng đường huyết.
Chất xơ là một thành phần không thể thiếu trong việc duy trì chức năng của hệ tiêu hóa, cải thiện triệu chứng đầy hơi, khó tiêu, táo bón… Một quả phúc bồn tử dù nhỏ nhưng có rất nhiều chất xơ, chỉ 220gr phúc bồn tử thôi đã chứa gần 8gr chất xơ. Vì vậy, ăn nhiều quả mâm xôi giúp bạn nạp vào cơ thể một lượng lớn chất xơ, giúp thúc đẩy cử động ruột thường xuyên là cảm thấy no lâu hơn nên sẽ góp phần giảm cân. Ngoài ra, nó còn cung cấp nhiên liệu để nuôi dưỡng vi khuẩn ruột khỏe mạnh giúp bạn có một hệ tiêu hóa hoạt động bền bỉ hơn.
Rượu Trái mâm xôi (phúc bồn tử, dâu rừng) hay còn gọi là rượu Seonunan Bokbunja được chiết xuất và ủ men từ nguyên liệu chính là trái dâu rừng Hàn Quốc. Trái mâm xôi (raspberry) là loại thảo dược quý được gọi bằng nhiều tên khác nhau như điền bào, ông nữu, sinh nãi mẫu... Từ rất lâu người Hàn Quốc đã biết vào rừng hái trái đặc sản này để ăn và ngâm rượu, giúp bồi bổ sức khỏe, tăng cường sinh lý.
.png "Rượu mâm xôi Hàn Quốc")
Rượu có màu đỏ đậm, mùi thơm, vị ngọt dễ uống, nồng độ cồn nhẹ 16%.
Phúc bồn tử có vị chua ngọt, tính năng trung hòa, có tác dụng bổ can, ích thận, trợ dương, cố niệu, thu liễm, chỉ huyết, minh mục, kiện não, ích trí, nhuận da, phòng ngừa ung bướu, bổ thận tráng dương, chống lão hóa, tăng cường hệ miễn dịch cơ thể… được áp dụng để chủ trị các chứng như thận hư di niệu, tiểu tiện nhiều lần, liệt dương, di tinh, hoạt tinh, xuất tinh sớm, hay suy giảm ham muốn, nữ tinh huyết thiếu.
Qua bài viết này, chắc hẳn bạn đã thấy được tác dụng của quả mâm xôi với sức khỏe con người là như thế nào rồi phải không? Hãy thường xuyên bổ sung loại quả này vào thực đơn để giúp sức khỏe của bạn được nâng cao nhé!
